[mceylan]

11-VEDÂDİ (Karabağ)

MUSTAFA CEYLAN / ÖLDÜRÜLEN ŞAİRLER-CİLT 2-Sayfa : 311-313

 
 

Asıl adı Molla Mirza Veli, 1718-19 yılında Şuşa’ya bağlı Baharlı’da doğmuş, Türkmen  beyi  Bayram  han’ın  oğlu,  Fuzulî  hayranı,  Arapça  ve  Farsça lisanlarına  vakıf,  Karabağ  hükümdarı  İbrahim  Han’ın  müşaviri. Bir  topun ağzına  bağlanarak,  top  ateşlenir  ve  şairimizin  cesedi  parça  parça çevreye yayılır.

 

1809 yılıdır. Karabağ hükümdarı bir konunun görüşülerek çözüme kavuşturulması için şairimizi görevlendirir. Şah kaçar Feth Ali Han ile görüşme esnasında şairimiz, sinirlerine hâkim olamaz bağırır, çağırır. Sen misin, öyle yüksek sesle bağırıp çağıran deyip, bağlarlar topun ağzına...

 

Mezar taşında;

 

“Kim Vedâdî hastanın kebrin görüp etse dua

Ede Hak rahmet, şefi ola Muhammed Mustafâ”

 

Şiirlerinde aruzu ve heceyi ustalıkla kullanmasını bilmiştir. Hiciv ve aşkın şairidir. “XVIII. yüzyıl Azerbaycan kültür hayatında çok önemli bir yere sahip olan  şair  Vedadi,  yüz  yılı  aşkın  ômrü  boyunca  pek  çok  şiir  yazmış,  bu şiirlerinde bir yandan toplumu ilgilendiren sosyal meselelere temas ederken bir yandan da ôz halk dili Türkçe’yi kullanarak, Azerbaycan halkının ôzüne ve ruhuna hitap etmeyi başarmıştır.

Hayatının akışı hakkında fazla ayrıntılı bilgilere sahip olamadığımız bu büyük şair, doğduğu yer olan Kazak‟ın Şıhlı Kôyü‟nde ölmüş (1809) ve buraya gômülmüştür.”(1)
 

Demiştir ki:

................................................................ 
Sultân-ı cihân olsa gider câna inanma
Bir gün yüzülür şevket-i dîvânâ inanma 
Çün bâki değil mülk-i Süleymân’a inanma 
Ger âkil isen gerdiş-i devrâna inanma

Bir câm yetür sâkî ki devrân bile kalmaz

Ten bir gün ölür hâk ile yeksân bile kalmaz.

 

Yüz mevsim-i hoş-hürrem olup iller açılsa

Yüz lâle bitüp sünbül-i süsenler açılsa 
Yüz bâğ-ı cihân tazelenüb güller açılsa 
Gönlüm ki açılmaz nice müşkiller açılsa 
Bir câm yetür sâkî ki devrân bile kalmaz

Ten bir gün ölür hâk ile yeksân bile kalmaz.

Âh aldı beni derd-i firâk u derd-i hasret 

Sermest- harâb itdi beni bâde-i hayret 

Bir mihr-i vefa itmeli yoh kim ola rağbet

Fevt eyleme gel var iken elde dem-i fırsat

Bir câm yetür sâkî ki devrân bile kalmaz

Ten bir gün ölür hâk ile yeksân bile kalmaz.

 
 
(1): bilinmeyenturktarihi.com/pdf/turkler-cilt-07.pdf; Türkler, Cilt :7